• Dünya üzerinde her üç kişiden ikisi sosyal ağları ziyaret ediyor. (Nielsen,2009)
• Twitter’ın geçtiğimiz yıl için büyüme oranı: % 1500 (Nielsen,2009)
• Twitter’da açıldığı günden bu yana 6,7 milyar tweet gönderildi. (Gigatweet, 2009)
• Her gün YouTube’da 100 milyon video izleniyor ve dakikada 20 saatlik video yükleniyor. (YouTube, 2009)
• Her gün Facebook üzerinde 8 milyar dakika geçiriliyor ve 285 milyon adet içerik paylaşılıyor. (Facebook, 2009)
• 350 milyon aktif kullanıcısı ile Facebook bir ülke olsaydı Çin ve Hindistan’dan sonra dünyanın en kalabalık üçüncü ülkesi olurdu. (Wikipedia, 2009)
• 307 milyon üyesi ile YouTube ise Çin ve Hindistan’ın ardından yine üçüncü en kalabalık ülkesi olurdu. (YouTube, 2009)
• Türkiye Avrupa’nın internette en çok zaman geçiren ülkesi. (Comscore, 2009)
• İnternet kullanıcılarının sadece yüzde 65,1’i e-posta kullanmış, sosyal ağları kullananlar ise yüzde 68. (Nielsen, 2009)
• 14 milyondan fazla kullanıcıyla Türkiye Facebook’ta en aktif üçüncü ülke. (Facebook,2009)
• Friendfeed’in dünyada en popüler olduğu ülke Türkiye. (Alexa,2009)

Sosyal medya gittikçe geleneksel medyadan daha geçerli olmaya başlıyor. Fakat markalar ve onların reklam kampanyaları sosyal medyayı kullanmaya devam ediyorlar mı?
Pazarlama artık eski bilinen pazarlama değil. Cesur yeni dünyanın pazarlama kuşağı sosyal medyanın pazarlamadaki gücünün farkında. Doğru hamleler başarıyı getirirken hatalı hamleler de marka değerinin zedelenmesine neden olabilecek sonuçlar doğuruyor.  Rekabet içinde olan markalar hızlı atılım yapanların eylemlerinden çabucak haberdar olupve benzer aktivitelerde bulunuyor. Fakat bu tür hareketler markayı özgünlükten uzaklaştırıp, odağın kaymasına sebep oluyor.
Facebook üzerinde hesap açıp ben buradayım demek, YouTube’da videolar koymak yeterli değil. Hatta Türkiye’de pek yayın olmasa da Delicious ve FourSquare de sosyal medya alanına dahil olan sitelerdir. Aynı şekilde bu kanallarda da sadece varolmak için olmak yeterli değildir. Bu araçları tam yeri geldiğinde ve harekete geçirici teşvik edici biçimde kullanmak gerekir ki müşteri üzerinde istenilen etki elde edilsin.

Forrester Araştırma Şirketi‘nde analiz yapan Sean Corcoran işletmelerin kullandığı üç tip medyayı incelemiş: kendi sahip oldukları, ücret ödeyip kullanılan ve ücret ödemeden kullanılan medya:

Sahip olunan medya, şirketin kontrolünde olan medyadır. Websiteler, bloglar, twitter hesaparı tüm bunlar müşterilerle uzun dönemli bağlantıların kurulmasını sağlar. Bu medyanın etkisi az çok tahmin edilebilir.

Ödeme Yapılan Medya, daha çok geleneksel reklam metodlarını içerir. İnternet yolulya yapılan reklamlar, sponsorluklar ve anahtar kelimelerin olduğu arama motorları sonuçları gibi haberleri içerir. Bu tür promosyon, reklamcılar ve site sahipleri tarafından talep edilse de,müşterinin çok uyaranın bulunduğu bu ortamdaki tepkisi, yani netice belirsizdir.

Ödeme Yapılmayan Medya, en güncel medya şeklidir. Viral pazarlama olarak bilinen pazarlama ile markanın bu reklamlar üzerindeki kontrolü çok düşüktür. Fakat etkili yapıldığı zaman başını alıp gidebilir. Bu işi konusunda örnek gösterilecek marka Burger king’dir. Bilmeyenler için, Burger King 10 Aralık 2009’da singingintheshower.co.uk sitesinde duş alan bir kız ile yaptı.

Burger King‘in yaptığı bu online pazarlama macerası (!) tartışmalı bir atmosfere sebep olmuştur. Yapılan şey şu: Üyelerin biriken oyları sabah 9:30’da değerlendirilerek bir şarkı seçiliyor ve bir bikini modeli seçiliyor. Bir bayan bu bikini’yi giyiyor (bu bikinilerin genelde alt taraflarında kahvaltı – Burger King’te yenir mesajını çağrıştıran farklı kelimeler mevcut) ve duşa girip bu şarkıyı söyleyerek yıkanıyor… Bu durum da online olarak ilgili siteden izleniyor-du. Bu sitede her sabah saat 9:30’da duştaki bir bayanın ilgi çekici hareketler yapması ile sitenin aldığı tıklamayı arttırması sağlanmıştır. Siteye girenlere hangi şarkı ve hangi bikini ile bayanın şarkı söyleyeceğini seçip bunu oylama hakkı verilmiş. Sonuçlara göre de bir kişi bu bayanla “Shower Babe“ ile bir randevu ve birkaç kupon kazanacaktı. Sitede 18 yaş sınırlaması var.

Burger King’in izlediği strateji erkek-merkezli bir promosyondur. Burger King’in pazarlamasından sorumlu olan bir sözcü AdAge‘e bir açıklamada bulunmuştur:

Araştırmalarımız gösteriyordu ki Burger King’te kahvaltı yapmak erkeklerin ilgilendiği bir seçenekti. Bu yüzden de bizim bu kampanyamızın hedef kitlesi erkek olacak şekilde bir uygulama yaptık.

Burger King’in geçmişte yapmış olduğu interaktif kampanyalar hep olumlu sonuç vermiştir. Mesela Subservient Chicken yine Burger King tarafından yapılmış bir başka kampanyaydı.Tavuğunuzu nasıl istediğinizi yazıyorsunuz ve Burada yine Web 2.0 kullanılmıştı.Tavuk kostümü giymiş bir adam’ın olduğu site de eğlenceli fakat tavuk kostümlü bir adam ile bikinili bir bayan arasında büyük fark var. En azından gönderilen mesaj açısından büyük bir fark var.

Viral pazarlama’ya örnek olarak: Gittigidiyor için bestelenen şarkı’nın internette dolaşıp yüksek hit yapması, Starbucks için yazılan rap şarkılar ve bunun sosyal medyada paylaşılmasından da bahsedilebilir. Yine gittigidiyorun yapmış olduğu ‘Aldatılan Fulya’ tarafından çekilen video ise bırakın internet sayfalarını Türkiye’ nin en çok izlenen televizyon kanallarının ana haber bültenlerinde yayınlandı.

Bunun dışında hayli eski olan (2007) ama ilk örneklerden olduğu için kilometretaşı olduğunu düşündüğüm Google‘nin Gmail’i yayma çalışmasının ürünü olan bir çalışma var. Google’nin M-velope Game olarak  oryata atmış olduğu birçok insanın 10sn’lik videolar yollaması ve bunların en iyi olanlarının seçilip bir viral video yaratılması şeklinde gerçekleşen bir çalışmadır. 65 ülkeden, birbirinden yaratıcı 1100 video yollanmıştır. Bu rakam büyük olasılıkla Yahoo ve Hotmail’in lider olduğu zamanlarda Gmail’i tanıtmak için çok hoş bir atılımdı ve başarılı oldu denilebilir. Yaratılan video YouTube’da 100 bin tıklık bir reytinge sahip olmuştu.

Bu sosyal medyada yapılan kampanyaların yürüyüp gitmesine en iyi örnek Burger King örneğidir. Günün sonunda yeni medyadaki hedeflerine ulaşan ve farklı araçları goğru kombinasyonlarla kullnarak stratejileri uygulamada başarılı olan zeki şirketler bu oyunu kazanırlar.

Interaktif pazarlamacılar artık gittikçe maliyeti olan veya olmayan farklı pazarlama iletişim araçlarını kullanmaya yönelmişlerdir. Fakat şunu da bilmek gerekir ki pazarlama departmanlarında çalışanlar -birkaç şirket haricinde- Tv, outdoor vb. ödeme karşılığı reklam verilen kanallarla pazarlamalarını yapacak şekilde kurulmuş sistemlerle çalışmaktadırlar. Yukarıda kategorilere ayırmaya çalıştığım tüm medya gruplarını kullanmak hatta hepsini aynı anda tek bir amaç doğrultusunda kullanmak gereklidir.